«Δεν έχουμε μέλλον γιατί το παρόν μας είναι πολύ ρευστό. Η μόνη δυνατότητα που παραμένει είναι η διαχείριση του κινδύνου. Το πιο καλοϋφασμένο σενάριο της παρούσας στιγμής.» W.Gibson:”Pattern recognition” Το φλεβάρη του 2003 ο αμερικανός δημοσιογράφος Bob Herbert δημοσίευσε στους New York Times τα αποτελέσματα μιας γνωστικής έρευνας από ένα δείγμα μερικών εκατοντάδων άνεργων νέων στο Σικάγο: κανένας απ’ τους συνεντευξιαζόμενους δεν περίμενε να βρει δουλειά τα επόμενα χρόνια, κανένας τους δεν περίμενε να είναι σε θέση να εξεγερθεί, ή να πυροδοτήσει μεγάλης κλίμακας συλλογικές αλλαγές. Η γενική αίσθηση της συνέντευξης ήταν ένα αίσθημα μιας βαθιά εδραιωμένης αδυναμίας. Η αντίληψη της παρακμής δεν φαινόταν εστιασμένη στην πολιτική, αλλά σε ένα βαθύτερο αίτιο, το σενάριο μιας κοινωνικής και φυσικής εμπλοκής που φαίνεται να ακυρώνει κάθε δυνατότητα δόμησης εναλλακτικών λύσεων. Ο κατακερματισμός του παρόντος χρόνου αντιστρέφεται στην δυνητική του μέλλοντος.
Σε αυτό το κείµενο ο Βifo επανέρχεται στην πόλη. Στην µεταβιοµηχανική πόλη της γνωστικής εργασίας και του επικοινωνιακού boom. Προσπαθεί να αναλύσει τους µηχανισµούς ακινητοποίησης των υποκειµένων στην οικονοµία του σηµειολογικού κεφαλαίου. Του κεφαλαίου δηλαδή που στη δυκτιακή οικονοµία αγοράζει πακέτα χρόνου και νόησης. Του κεφαλαίου που ανα πάσα στιγµή µε τη χρήση ενός κινητού καλεί σε εγρήγορση. Από την άλλη εµείς. Διασκορπισµένοι, αιχµάλωτοι στο χάος και την αποσπασµατικότητα των πληροφοριών και των διαδροµών στη πόλη του πανικού.
Aυτονομία σημαίνει ότι η κοινωνική ζωή δεν εξαρτάται μόνο από την πειθαρχική ρύθμιση από τη πλευρά της οικονομικής εξουσίας, αλλά και από τις εσωτερικές ανακατατάξεις, αλλαγές και αποδομήσεις της διαδικασίας της αυτο- σύνθεσης της ζωντανής κοινωνίας. Ο αγώνας, η αποχή, η αλλοτρίωση, το σαμποτάζ, και πολλοί άλλοι δρόμοι διαφυγής από το καπιταλιστικό σύστημα κυριαρχίας. Αυτονομία είναι η ανεξαρτησία του κοινωνικού χρόνου από τη χρονικότητα του καπιταλισμού. Αυτή είναι και η έννοια της άρνησης της εργασίας. Άρνηση της εργασίας πολύ απλά σημαίνει: Δεν θέλω να πάω στη δουλειά γιατί προτιμώ να κοιμηθώ. Αυτή η τεμπελιά είναι η πηγή της ευφυίας, της τεχνολογίας, της προόδου. Αυτονομία είναι η αυτο-ρύθμιση του κοινωνικού κορμού μέσα στην ανεξαρτησία και την αλληλεπίδρασή του με τη πειθαρχική νόρμα.
Ο ανθρωπολόγος David Graeber λέει ότι μονάχα διαμέσου μιας γενικής ιστορικής κατανόησης του χρέους και της σχέσης του με τη βία, μπορούμε να εκτιμήσουμε την εποχή μας που τώρα γεννιέται. Εδώ προσπαθεί να καλύψει το ιστορικό μας κενό. Αυτό που ακολουθεί, είναι ένα απόσπασμα ενός κατά πολύ μεγαλύτερου σχεδίου έρευνας, σχετικά με το χρέος και το πιστωτικό χρήμα στην ανθρώπινη ιστορία. Το πρώτο και συναρπαστικό συμπέρασμα αυτού του σχεδίου έρευνας είναι ότι κατά τη μελέτη της οικονομικής ιστορίας, τείνουμε συστηματικά να αγνοούμε το ρόλο της βίας, τον απόλυτα κεντρικό ρόλο του πολέμου και της δουλείας, στη δημιουργία και σχηματοποίηση των βασικών θεσμών, αυτού που σήμερα αποκαλούμε «οικονομία». Επιπλέον, σημασία έχουν και οι προελεύσεις. Η βία μπορεί να είναι αόρατη, αλλά παραμένει τυπωμένη στη φιλοσοφία της κοινής οικονομικής λογικής μας, στην προφανέστατα αυταπόδεικτη φύση των θεσμών, που απλά ποτέ δεν θα μπορούσαν να υπάρξουν έξω από το μονοπώλιο της βίας – αλλά και της συστηματικής απειλής της βίας – που διατηρείται από το σύγχρονο κράτος.
Μια συζήτηση που πραγματοποιήθηκε στην ταράτσα της κατάληψης Φάμπρικα Υφανέτ με τον Sergio Bianchi και την Ilaria Bussoni με θέμα τους πολιτικούς, κοινωνικούς και εργασιακούς μετασχηματισμούς που συνέβησαν τις τελευταίες τρεις δεκαετίες στην Ιταλία μέσα από την σκοπιά της πολιτικής και τεχνικής ταξικής σύνθεσης. Μετασχηματισμοί που είχαν ως αποτέλεσμα το πέρασμα από τα κινήματα της αυτονομίας, του διάχυτου εργοστασίου, της άρνησης της εργασίας στην ανάδυση της ακροδεξιάς, στο μεταφορντισμό, στην επισφάλεια αλλά και τις σημερινές δυνατότητες εξόδου του ανταγωνιστικού κινήματος.
Είναι λίγοι αυτοί που δεν γνωρίζουν ότι ένα ολοένα και αυξανόμενο ποσοστό του εργατικού δυναμικού απασχολείται σε δουλειές περιοδικά και ακανόνιστα. Δεν θα ήθελα, όμως, να ασχοληθώ ακόμα με τη βαρύτητα και το περιεχόμενο του οφθαλμοφανούς, μ’ αυτά τα χιλιοειπωμένα συμπερασμάτα τα οποία επιβεβαιώνουν πέραν πάσης αμφιβολίας την ανακάλυψη και την κυκλοφορία της επισφαλότητας και οριοθετούν το αξιωματικό πεδίο αυτής της αναμφισβήτητης ανακάλυψης. Θα ήθελα, αντίθετα, να εξετάσω ένα τμήμα της γραμματικής που χρησιμοποιείται σ’ αυτές τις συζητήσεις. Με τη γραμματική μορφή του ουσιαστικού, η «επισφαλότητα» είναι και περισσότερο «βαρειά» ως έννοια και λιγότερο σαφής απ’ ότι τα περισσότερα ουσιαστικά. Αν μπορούμε να πούμε κάτι με βεβαιότητα για την επισφαλότητα, είναι ότι ως έννοια «αμφιρρέπει». Για αρχή, μπορούμε να δώσουμε έμφαση σε μερικές από τις αντιθέσεις που χαρακτηρίζουν μεγάλο μέρος της συζήτησης για την επισφαλή εργασία. Μερικές από αυτές τις αντιθέσεις εντοπίζονται κάτω από διάφορες παροδικές επικεφαλίδες που θέτουν το πλαίσιο για τη διακύμανση μεταξύ ρύθμισης και απορρύθμισης, οργάνωσης και διασποράς, ομογενοποιημένου και απτού χρόνου, εργασίας και ζωής.
Κυριακή 6 Νοεμβρίου: 8μ.μ. Ο Αμπντέλ, ο Μπιλάλ, ο Γιουσέφ, ο Ουσμάν, ο Ναντίρ και ο Λωράν (τα ονόματα έχουν αλλαχθεί) συναντιούνται μπροστά από τον δεκαώροφο ογκόλιθο της εργατικής πολυκατοικίας υπ’ αριθμόν 112 στο Ωμπερβιλιέρ (εργατικό προάστιο βόρεια του Παρισιού). Καθώς έρχεται να τους συναντήσει, ο Ρασίντ, ντυμένος μ’ ένα χοντρό μπουφάν, ανάβει ένα τσιγάρο και βάζει φωτιά εκεί που βρίσκονται οι κάδοι των απορριμμάτων. «Είναι θλιβερό, αλλά δεν έχουμε επιλογή», λέει ο Ναντίρ. Εδώ και δέκα μέρες, το έργο ξαναπαίζεται καθημερινά. Η μικρή παρέα απ’ αυτή την εργατική πολυκατοικία της οδού Ελέν-Κοσενέκ, στην οποία ζουν πάνω από χίλιοι ενοικιαστές, θέλει «να τα σπάσει όλα». Αυτοκίνητα, αποθήκες, γυμναστήρια είναι στόχοι αυτής της οργής που δεν ανταποκρίνεται σε κανένα σύνθημα και σε καμία οργάνωση.
Σελίδα 25 από 25
Τα κείμενα με το 
είναι σε διαδικασία μετάφρασης
